Prof. Dr. Süleyman Salman

Genital prolapsus, genellikle yaşlanma, doğum, hormon değişiklikleri ve pelvik taban kaslarının zayıflamasıyla ilişkilidir. Özellikle çok sayıda doğum yapmış kadınlarda, doğum sırasında pelvik taban kasları ve bağ dokuları gerilebilir ve zayıflayabilir. Bu durum, kadınların yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir ve fiziksel, psikolojik sorunlara yol açabilir. Genital prolapsus, bazen diğer sağlık sorunlarıyla birlikte görülür ve tedavi edilmediği takdirde komplikasyonlara yol açabilir.

​

Genital prolapsus, farklı türlerde ve şiddetlerde olabilir. En yaygın görülen prolapsus türleri, rahim prolapsusu, vajinal duvar prolapsusu, mesane prolapsusu (sistosel), rektum prolapsusu (rektosel) ve uterin prolapsustur. Bu durumlar, pelvik organların yer değiştirmesiyle ilgili olarak farklı semptomlar gösterebilir.

​

Rahim Prolapsusu (Uterin Prolapsus): Rahim prolapsusu, rahmin vajina içine sarkması veya vajinadan dışarı doğru çıkması durumudur. Bu durum, genellikle pelvik taban kaslarının zayıflaması ve doğum sırasında yaşanan travmalarla ilişkilidir. Rahim prolapsusu olan kadınlar, vajinal bölgede dolgunluk hissi, ağrı, idrar kaçırma ve bazen vajinal çıkıntı hissi yaşayabilirler. Şiddetli vakalarda, rahim tamamen vajinadan dışarı çıkabilir. Bu durum, cinsel ilişki sırasında ağrıya ve diğer rahatsızlıklara yol açabilir. Tedavi edilmezse, ciddi enfeksiyonlar ve idrar yolu problemleri gibi komplikasyonlar gelişebilir.

​

Vajinal Duvar Prolapsusu (Cistocele ve Rektosel): Vajinal duvar prolapsusu, pelvik organların vajina duvarına baskı yaparak vajina içinde bir şişlik oluşturması durumudur. Bu durum, mesane prolapsusu (sistosel) veya rektum prolapsusu (rektosel) olarak ikiye ayrılabilir. Sistosel, mesanenin vajina duvarına doğru sarkmasıdır ve idrar yapma zorlukları, sık idrara çıkma ve idrar kaçırma gibi semptomlarla kendini gösterebilir. Rektosel ise, rektumun vajina duvarına doğru sarkmasıdır ve dışkılama sırasında zorlanma, kabızlık ve vajinal bölgede baskı hissi gibi semptomlara yol açabilir.

​

Mesane Prolapsusu (Sistosel): Sistosel, mesanenin vajina duvarına doğru sarkmasıdır. Genellikle doğum sırasında pelvik taban kaslarının hasar görmesi ve yaşlanma nedeniyle gelişir. Sistosel olan kadınlar, idrar yapma sırasında zorluklar, sık idrara çıkma, idrar kaçırma ve vajinal bölgede dolgunluk hissi yaşayabilirler. Bu durum, özellikle uzun süreli kabızlık, aşırı kilo ve ağır kaldırma gibi faktörlerle daha da kötüleşebilir.

​

Rektum Prolapsusu (Rektosel): Rektosel, rektumun vajina duvarına doğru sarkması durumudur. Bu durumda, dışkılama sırasında zorlanma, kabızlık, vajinal bölgede baskı hissi ve bazen dışkı kaçırma gibi şikayetler yaşanabilir. Rektosel, genellikle doğum sırasında pelvik tabanın zayıflaması sonucu gelişir ve tedavi edilmediği takdirde yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir.

 

Genital prolapsusun belirtileri, sarkmanın şiddetine, türüne ve pelvik organın hangi kısmının sarktığına bağlı olarak değişir. En yaygın belirtiler şunlardır:

​

Vajinal bölgede dolgunluk veya baskı hissi

Cinsel ilişki sırasında ağrı

İdrar kaçırma veya idrar yaparken zorlanma

Sık idrara çıkma

Dışkılama sırasında zorlanma

Kabızlık

Pelvik bölgede ağrı veya rahatsızlık

Vajinal çıkıntı hissi (şiddetli prolapsus durumlarında)

​

Genital prolapsusun tedavisi, sarkmanın şiddetine, türüne, kadının yaşına, sağlık durumuna ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişir. Genital prolapsus tedavisinde genellikle konservatif yaklaşımlar, cerrahi tedavi veya her ikisinin kombinasyonu kullanılır.

​

Konservatif Tedavi (Non-cerrahi Tedavi)

 

Genital prolapsus tedavisinde ilk aşamada konservatif tedavi yöntemleri tercih edilir. Bu yöntemler, pelvik taban kaslarını güçlendirmek ve sarkmayı engellemek amacıyla uygulanır. En yaygın konservatif tedavi seçenekleri şunlardır:

​

Pelvik Taban Egzersizleri (Kegel Egzersizleri): Pelvik taban kaslarını güçlendirmek, prolapsusun ilerlemesini engellemeye yardımcı olabilir. Kegel egzersizleri, vajinal kasların kasılmasını sağlamak için yapılan basit egzersizlerdir. Düzenli olarak yapılan Kegel egzersizleri, pelvik organları desteklemeye yardımcı olabilir ve semptomları hafifletebilir.

​

Vajinal Pessar: Vajinal pessar, vajinaya yerleştirilen bir cihazdır ve pelvik organların sarkmasını engellemek için kullanılır. Pessar, genellikle cerrahi müdahale önerilmeyen durumlarda veya yaşlı kadınlarda kullanılır. Bu cihaz, pelvik organların yerinde kalmasına yardımcı olur ve semptomları hafifletir.

​

Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Genital prolapsus semptomlarını hafifletmek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri de önerilebilir. Aşırı kilonun verilmesi, kabızlığın önlenmesi, ağır kaldırmaktan kaçınılması ve düzenli egzersiz yapılması, pelvik taban kaslarının güçlenmesine yardımcı olabilir.

​

Cerrahi Tedavi:
 

Konservatif tedavi yöntemleri yeterli olmazsa veya prolapsus şiddetliyse cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi tedavi, prolapsusun türüne, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Cerrahi müdahale genellikle pelvik organları tekrar yerlerine koymak veya pelvik taban desteğini artırmak amacıyla yapılır. Uygulanan cerrahi yöntemler şunlar olabilir:

​

Pelvik Tabanda Onarım Cerrahisi: Pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi ve rahim, vajina, mesane veya rektum gibi organların eski yerlerine yerleştirilmesi amacıyla yapılan cerrahi işlemler.

​

Histerektomi: Rahmin alınması, özellikle rahim prolapsusu vakalarında, ciddi prolapsus durumlarında önerilebilir. Histerektomi, rahmi tamamen çıkarmak için yapılan bir cerrahi müdahaledir.

​

Vajinal Rekonstrüksiyon: Vajinanın güçlendirilmesi veya yeniden yapılandırılması amacıyla yapılan cerrahi işlemlerdir. Bu, vajinal prolapsus ve sarkma durumlarında uygulanabilir.

​

Genital prolapsus tedavisi, kişiye özel olarak belirlenmeli ve her kadın için farklı bir yaklaşım gerekebilir. Tedavi, prolapsusun türüne, semptomların şiddetine ve kadının yaşam kalitesine odaklanmalıdır. Tedavi edilmezse, genital prolapsus, idrar yolu enfeksiyonları, dışkılama problemleri ve pelvik organlarda daha ciddi hasarlara yol açabilir. Bu nedenle, prolapsus semptomları fark edilen kadınların, zaman kaybetmeden bir uzmana başvurması önemlidir.